Έτσι πως φτάσαμε εδώ, ας κάνουμε την παραδοχή πως κάτι πολύ σοβαρό φαίνεται πως ηττήθηκε. Φαίνεται πως ηττήθηκε μια στρατηγική και μια τακτική. Η στρατηγική πως μπορούμε εντός του παρόντος συσχετισμού δύναμης στην ευρωζώνη να ασκήσουμε πολιτική αντι-λιτότητας. Η τακτική πως οι αντίπαλοί μας (αυτό, ούτε εταίροι, ούτε σύμμαχοι, αλλά ταξικοί αντίπαλοι) δεν θα τολμήσουν να μας βγάλουν εκτός ευρώ γιατί θα το πληρώσουν στο πολλαπλάσιο. Φαίνεται πως έτσι, λοιπόν, βουτήξαμε στον οικονομισμό. Γιατί αν σκεφτούμε λίγο πιο πολιτικά, θα δούμε πως αν ο Σόιμπλε είχε να επιλέξει ανάμεσα σε δύο ρίσκα, στον κίνδυνο να πάθει μια τεράστια οικονομική ζημία η ευρωζώνη και στον κίνδυνο να καταρρεύσει πολιτικά ο νεοφιλελευθερισμός και να γεμίσει η Ευρώπη αριστερές κυβερνήσεις, ήταν εξαιρετικά πιθανό να επιλέξει το πρώτο. Εμείς, το πιστέψαμε και επειδή είχαμε την ανάγκη να το πιστέψουμε. Δεν ξέρω αν πραγματικά το πίστευε και η κυβέρνηση. Το δεδομένο είναι πως το πρωί της Δευτέρας 13 Ιουνίου, ο Αλέξης Τσίπρας και ο Ευκλείδης Τσακαλώτος βρέθηκαν να κοιτάνε κάτω από τα πόδια τους να χάσκει το κενό. Άλλωστε, ένα σύστημα που τον Δεκέμβρη του 1944, χωρίς καν να επιδιώξει η Αριστερά στην Ελλάδα να πάρει την εξουσία, έβγαλε στους δρόμους στρατό κατοχής και επιστράτευσε τους συνεργάτες των Ναζί για να την ξεκληρίσει, δεν θα παραδινόταν σήμερα. Σίγουρα όχι για λόγους ηθικών αρχών και δημοκρατικής κουλτούρας.
Να πούμε επίσης πως αυτές τις μέρες διατυπώνονται και επιμέρους κριτικές που χρεώνουν πάρα πολύ σοβαρά λάθη διαχείρισης, τα οποία αποδυνάμωσαν την διαχειριστική θέση της κυβέρνησης. Για το περιβάλλον του προέδρου, πως άφησε τα χρήματα του ELA του Φλεβάρη να φύγουν από τη χώρα με τις μεταφορές των καταθέσεων των πλουσίων, αντί να κάνει μερικό capital control προς το εξωτερικό, πως δεν θέλησε να πάρει τον έλεγχο των τραπεζών και να προκηρύξει νωρίτερα στάση πληρωμών των δόσεων ώστε να καλυφθούν άλλες ανάγκες για καιρό και να υπάρχει μεγαλύτερο χρονικό περιθώριο διαπραγμάτευσης. Όλα αυτά έχουν σημασία. Και για το πριν, αλλά και για το μετά.
Το βασικό αδύνατο σημείο είναι πως δεν υπήρξε Σχέδιο Β΄, σχέδιο για την απεμπλοκή από τον εκβιασμό του «Μνημόνιο ή δραχμή». Δεν ξέρω αν αυτό οφείλεται μόνο στην απροθυμία της ηγεσίας. Ξέρω πως ήταν συλλογική πλειοψηφική θέση το να μην συζητάμε για τη δραχμή. Στο σύνθημα «καμιά θυσία για το ευρώ, καμιά αυταπάτη για τη δραχμή», ασφαλώς ο καθένας ρίχνει το βάρος εκεί που προτιμάει. Και από αυτό φαίνεται ότι το σύνθημα αυτό δεν ήταν πολιτική τακτική, αλλά κάτι που θα επέτρεπε να είναι στο ίδιο κόμμα δύο αποκλίνουσες πολιτικές στρατηγικές. Είναι, όμως, ακόμη, αποκλίνουσες;
Κάτι ακόμη για το ευρώ. Αν θέλαμε να φτιάξουμε σχέδιο εξόδου θα έπρεπε αυτό να πληροί τρεις προϋποθέσεις:
1) Να είναι τεχνικά βιώσιμο, δηλαδή να αποδεικνύει πως υπάρχει τρόπος να ζήσει στοιχειωδώς ο κόσμος για κάποιο καιρό -παρά το ότι η Ελλάδα δεν έχει τροφική αυτάρκεια (όπως είχε η Αργεντινή)- πως θα έχουμε επάρκεια σε φάρμακα αν αδυνατούμε να προμηθευτούμε πρώτες ύλες από την Ευρώπη και πως θα αντέξουν οι τράπεζες χωρίς να μας εξαερωθούν όλες οι καταθέσεις -όπως απειληθήκαμε- ή αναγκαστούμε να τις κουρέψουμε μόνοι μας.
2) Να είναι γεωπολιτικά βιώσιμο, δηλαδή να αποδεικνύει ότι υπάρχουν χώρες οι οποίες θα δέχονταν να έχουμε εμπορικές και πολιτικές σχέσεις που θα μας κρατούσαν όρθιους αν βγαίναμε από την ευρωζώνη και πως αυτή η στήριξη θα είναι σχετικώς επαρκής.
3) Αυτό το σχέδιο να μην λειτουργούσε ενάντια στον ταξικό μας προσανατολισμό, δηλαδή να μην κατέληγε σε ακόμη μεγαλύτερη εκμετάλλευση των εργαζόμενων προκειμένου ο ελληνικός καπιταλισμός και το εθνικό του νόμισμα να γίνει πιο ανταγωνιστικός απέναντι στους άλλους, άρα, βασικά, να ρίξει το κόστος παραγωγής. Σε κάθε περίπτωση, δεν ξέρω αν ένα τέτοιο σχέδιο θα μπορούσε να φτιαχτεί πριν από την ανάληψη της κυβέρνησης, άρα πριν να έχουμε στα χέρια μας όλα τα στοιχεία και τους μηχανισμούς του κράτους. Δεδομένο, παραμένει, πως δεν το είχαμε και δεν το έχουμε.
Ο επόμενος καιρός
Και τώρα; Ας μην γελιόμαστε. Αυτό που έγινε είναι ότι η χώρα δέχτηκε μια μεγάλη ιμπεριαλιστική επιβολή. Ναι, η ευρωζώνη είναι ιμπεριαλισμός. Και από αυτόν πρέπει κάπως να ξεφύγουμε. Η υποχρέωση για έλεγχο και αποδοχή από τους δανειστές όλων των νόμων πριν ψηφιστούν, η απαγόρευση στην κυβέρνηση να ορίζει η ίδια ακόμη και τους Γενικούς Γραμματείς και το σχέδιο να γεμίσει ο τόπος και το κράτος με μικρούς Στουρνάρες, τοποτηρητές των δανειστών, αλλά και διάφορα περιστατικά που ήδη προκύπτουν το μαρτυρούν αυτό: η χώρα μπαίνει σε καθεστώς αποικίας.
Αυτές τις μέρες έχουν ήδη φανεί δυο σχέδια για την επόμενη μέρα του ΣΥΡΙΖΑ. Το ένα είναι αυτό που κάποιοι εισηγούνται στον Αλέξη Τσίπρα, να πάει σε γρήγορες εσωκομματικές διαδικασίες και γρήγορες εκλογές, με μόνο πρακτικό στόχο να εκκαθαρίσει την Κοινοβουλευτική Ομάδα και με μόνο προεκλογικό επίδικο την εφαρμογή του Μνημονίου με τη διαρκή αναζήτηση ισοδύναμων. Υπάρχει και μια άλλη οπτική, που πρόλαβε να εκφραστεί ήδη από την επιστολή του συντρόφου Θοδωρή Δρίτσα: να προχωρήσουμε στην εφαρμογή του Μνημονίου για να ομαλοποιηθεί η κατάσταση στη χώρα και να αρχίσουμε άμεσα να σχεδιάζουμε ένα σχέδιο απεμπλοκής.
Τι σόι απεμπλοκή θα είναι αυτή; Το ότι, όπως πλέον παραδεχόμαστε, η Ελλάδα είναι θύμα του ιμπεριαλισμού και περιέρχεται σε καθεστώς αποικίας μας πάει σε δύο συμπεράσματα. Πρώτο, πως από τον ιμπεριαλισμό δεν ξεφεύγεις με μια απόφαση, απλώς αλλάζοντας νόμισμα. Γιατί η γεωγραφική θέση της Ελλάδας δεν θα αλλάξει, ούτε ο παραγωγικός της ιστός τροποποιείται τόσο εύκολα, άρα οι ίδιες χώρες πάλι θα μας περιβάλουν και τις ίδιες ανάγκες θα έχουμε. Και πως αν βγούμε από την ευρωζώνη, το πιθανότερο είναι πως θα δεχτούμε μια ακόμη μεγαλύτερη επίθεση, έναν ολοκληρωτικό οικονομικό πόλεμο από την ηγεσία της ευρωζώνης για αποδείξει πως «όποιον βγαίνει από το μαντρί τον τρώει ο λύκος». Άρα, αυτή η απεμπλοκή ίσως και πάλι να μην είναι νομισματική. Σίγουρα, πάντως, πρέπει να πατάει πάνω στον παγκόσμιο συσχετισμό δύναμης, την εκμετάλλευση των εσωτερικών αντιφάσεων των αντιπάλων και τις διαθέσεις των άλλων λαών. Δεύτερο συμπέρασμα, πως στον ιμπεριαλισμό και την αποικιακή εκμετάλλευση δεν πλήττονται μόνο τα εργατικά στρώματα. Πλήττεται και ένα σημαντικό μέρος της μικρής, μεσαίας, αλλά και της μεγάλης αστικής τάξης. Από τα μαγαζιά και τις παραγωγικές μονάδες (που εξαφανίζονται προς όφελος των μεγάλων εγχώριων επιχειρήσεων που συγκεντρώνουν στα χέρια τους όλο και μεγαλύτερο κομμάτι της αγοράς, αλλά και υπέρ των ξένων ανταγωνιστών τους που θα πάρουν μερίδιο στην ελληνική αγορά) μέχρι την φαρμακοβιομηχανία (που λόγω της απελευθέρωσης των τιμών σε λίγα χρόνια μπορεί να έχει εξοντωθεί από τον ανταγωνισμό των πέντε-έξι μεγάλων βιομηχανιών που θα μείνουν στον κόσμο) υπάρχουν μερίδες της αστικής τάξης που πλήττονται από την πολιτική της ευρωζώνης. Αντιαποικιακός αγώνας, λοιπόν, ποτέ στην ιστορία, αλλά ούτε και τώρα, δεν υπάρχει χωρίς τη στρατηγική συμπερίληψη και όσων πλήττονται από τη μεριά της αστικής τάξης. Ναι, ίσως θέλουμε τώρα μια εθνική αστική τάξη.
Το σχέδιο, λοιπόν, είναι σύνθετο. Πολύ σύνθετο. Αλλά πρέπει να φτιαχτεί. Αλλιώς, στο τέλος, και παρά τις αντίθετες δημοσκοπικές ενδείξεις, ο ΣΥΡΙΖΑ θα σαρωθεί από την κοινωνική κίνηση, η οποία δεν ξέρουμε προς ποια κατεύθυνση θα είναι. Και σίγουρα στο νέο αυτό πλαίσιο μας, αυτά τα δυο πολιτικά σχέδια που υπήρχαν μέσα στον ΣΥΡΙΖΑ δεν είναι πια και τόσο αποκλίνοντα και ασυμφιλίωτα. Κάθε άλλο. Αλλά για να παραμείνουν μαζί χρειάζεται μια νέα τίμια πολιτική συμφωνία για το από δω και πέρα, και σε επίπεδο παραγόντων -αφού ακόμη δεν ξεπεράσαμε τις παμπάλαιες ασθένειές μας- εντός του κόμματος. Και να σταματήσουν όλοι -ΤΩΡΑ- να τραβάνε το σκοινί. Να αποφασίσουν πως από εδώ και πέρα ψηφίζουμε μαζί, αλλά και μαζί διαμορφώνουμε το σχέδιο για την επόμενη μέρα. Ως κομματικό πολεμικό επιτελείο. Γιατί αυτό έχουμε τώρα: να πολεμήσουμε καθημερινά, οργανώνοντας τον μεγάλο πόλεμο πριν τον δώσουμε.
Καλά όλα αυτά, θα πείτε, αλλά ο Στάλιν που στο καλό κολλάει; Είδα πως αυτές τις μέρες πολύ επικαλέστηκαν ξανά τον Λένιν και το παράδειγμα του Μπρεστ-Λιτόφσκ, της συμφωνίας που υπέγραψε χαρίζοντας ρώσικη γη στην Αυτοκρατορική Γερμανία για να κερδίσει χρόνο για τη Σοβιετική Ένωση. Νομίζω, όμως, πως από την Ιστορία μας υπάρχει ένα ακόμη πιο χρήσιμο παράδειγμα. Όταν το 1939 ο Στάλιν υπέγραψε με τον Χίτλερ το Σύμφωνο Μη-Επίθεσης (Σύμφωνο Μολότοφ-Ρίμπεντρομπ) κατηγορήθηκε πως συμμαχούσε με τους Ναζί. Ο Στάλιν, όμως, ήξερε πως νωρίτερα οι Δυτικές καπιταλιστικές δυνάμεις, μαζί με τις ΗΠΑ, προσδοκούσαν πως θα γινόταν μια συντονισμένη με την χιτλερική Γερμανία πανευρωπαϊκή εισβολή στην ΕΣΣΔ για να καταπνίξει την Επανάσταση. Τότε αποφάσισε να υπογράψει ο ίδιος το Σύμφωνο με τον Χίτλερ, ώστε να κερδίσει χρόνο. Αλλά τον χρόνο αυτόν τον αξιοποίησε πραγματικά. Γιατί όσο καιρό ο Χίτλερ πολεμούσε αλλού, ο Στάλιν είχε δώσει την εντολή και στην ΕΣΣΔ ξεβίδωναν ολόκληρα εργοστάσια, τα έβαζαν σε βαλίτσες, τα έστελναν στη σοβιετική ενδοχώρα, σε μέρη που δεν μπορούσε να πλήξει ο Χίτλερ, και τα συναρμολογούσαν ξανά. Και έτσι, όταν δύο χρόνια μετά, το 1941, ήρθε η στιγμή της ναζιστικής εισβολής, ο Στάλιν και η ΕΣΣΔ είχαν πλέον διαμορφώσει τους όρους για να δώσουν αυτόν τον πόλεμο, που αλλιώς θα έχαναν μέσα σε μια εβδομάδα. Και να τον κερδίσουν.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου