Μεγάλη τομή στην ιατρική, την ιστορία, την κοινωνιολογία, την πολιτική θεωρία και την ανατομία του αρακά αποτέλεσε μια πρόσφατη έρευνα των πανεπιστημίων του Harvard και του San Diego (Το Βήμα). Σύμφωνα με τα αποτελέσματά της, η αριστερή πολιτική τοποθέτηση οφείλεται σε μια συγκεκριμένη παραλλαγή του γονιδίου DRD4, του λεγόμενου και «προοδευτικού γονιδίου» (liberal gene), που κάνει τα άτομα «ανοιχτά» σε νέες, καινοτόμες ιδέες και διαφορετικό τρόπο ζωής, γεγονός που «κατά τεκμήριο» οδηγεί σε πιο αριστερές πολιτικές πεποιθήσεις.
Δύο ειδών συμπεράσματα θα μπορούσαν να εξαχθούν από τη θεματολογία και τα συμπεράσματα αυτής της έρευνας. Το πρώτο αφορά στον τρόπο που οι κυρίαρχοι σε περίοδο κρίσης αντιμετωπίζουν τη ριζοσπαστική πολιτική τοποθέτηση. Το δεύτερο, φυσικά, αφορά στο ειρωνικό χαμόγελο που προκαλεί η θεματολογία μιας σειράς ερευνών, όπως αυτή…και πολύ χειρότερες που διεξάγονται από κατά τα άλλα «κορυφαία» πανεπιστήμια του εξωτερικού και αφορούν κρίσιμα κοινωνικά ζητήματα…όπως το μεσημεριανό φαγητό και η εγκληματικότητα των νέων, πόσοι άγγελοι χωρούν στη μύτη της βελόνας κλπ.
Αν πάρουμε την έρευνα αυτή στα σοβαρά, αν και δεν βλέπουμε το λόγο, θα πρέπει να αναρωτηθούμε για το παράδοξο βιολογικό φαινόμενο ακραίου πολλαπλασιασμού των φερόντων το γονίδιο DRD4 σε περιόδους όπως ο Οκτώβρης του 1917, η Ισπανία της δεκαετία του 30, η Ελλάδα της κατοχικής περιόδου. Αντίστοιχα, τη δεκαετία του 90 το γονίδιο φάνηκε να εξασθενεί, φαινόμενο το οποίο ακόμα απασχολεί τους απανταχού βιολόγους. Ίσως θα έπρεπε να χρηματοδοτηθεί κάποια έρευνα για το ζήτημα… Ίσως όμως αυτές οι διαπιστώσεις να μην είναι τόσο παράδοξες όσο φαίνονται. Ο βιολογισμός σε περιόδους κρίσης και υποχώρησης των κοινωνικών κεκτημένων πάντα γνώριζε ημέρες δόξας. Οι βασικοί λόγοι μπορούν να θεωρηθούν δύο. Πρώτον, ό,τι ανάγεται στην περιβόητη ανθρώπινη φύση, την οποία παρεμπιπτόντως ουδείς έχει δει, δεν αλλάζει. Άρα αν θες να διαιωνίσεις κάποιο σύστημα εξουσίας (είτε αυτό λέγεται καπιταλισμός, είτε πατριαρχία, είτε αποικιοκρατία) το ανάγεις στην αδιαμφισβήτητη φύση του ανθρώπου (συνήθως των υποτελών). Η επιδίωξη του κέρδους είναι στη φύση του ανθρώπου, οι γυναίκες είναι από κατασκευής τους κάπως ανίκανες και οι μαύροι βρίσκονται σε ζωώδες επίπεδο. Κάπως έτσι, μπορείς να κοιμάσαι ήσυχος. Δεύτερον και πιο ανησυχητικό, αν η «απόκλιση» μιας κοινωνικής ομάδας ανάγεται σε γενετικούς λόγους, δεν έχουμε παρά να φροντίσουμε για τη βιολογική εξόντωσή της και η ευρυθμία θα επανέλθει στον κόσμο.
Δε νομίζουμε ότι χρειάζεται κάποια έρευνα χρόνων για να εξηγηθεί στους κυρίους του Harvard ότι η αριστερή κοσμοαντίληψη μάλλον διαφέρει αρκετά από την ακαταμάχητη επιθυμία να κάνεις bungee jumping, σαφάρι στην Αφρική και γενικότερα να ζεις «καινούριες εμπειρίες», χώρια που κι αυτά είναι προφανώς κοινωνικά καθορισμένα. Μάλλον προκύπτει από υπαρκτές κοινωνικές συνθήκες και ανάγκες. Πιο συγκεκριμένα, ο αριστερός κοινωνικός ριζοσπαστισμός προκύπτει ως απάντηση σε ένα οικονομικό και πολιτικό σύστημα, που έχοντας ως γνώμονα της κοινωνικής οργάνωσης της παραγωγής το κέρδος, καταπατά τις ανάγκες τεράστιου ποσοστού της κοινωνίας. Επίσης, τροφοδοτείται από την καταστολή, τον περιορισμό και τη χειραγώγηση της δημιουργικότητας και των ικανοτήτων των υποτελών.
Την ίδια στιγμή η ριζοσπαστική τοποθέτηση και δράση είναι αυτή που μετασχηματίζει τις συνειδήσεις και ανοίγει το δρόμο για παραπέρα διεκδικήσεις που φτάνουν ως τον πυρήνα των σχέσεων εκμετάλλευσης. Μπορεί οι κυρίαρχοι να βλέπουν όλη αυτή τη διαδικασία σαν μια ενοχλητική ή και επικίνδυνη «βιολογική» παρέκκλιση, αλλά αυτό συμβαίνει απλά γιατί αμφισβητεί όλα όσα πρέπει να θεωρούμε δεδομένα. Όπως ως δεδομένα θεωρούμε τόσο την επιστημονική σοβαρότητα όσο και τον στοιχειώδη πολιτικό φιλελευθερισμό των μεγάλων πανεπιστημίων, της Ευρώπης και της Αμερικής. Έχουμε δει άλλωστε και στο παρελθόν ανόητες έρευνες «έγκριτων» αμερικανικών πανεπιστημίων που εξετάζουν, για παράδειγμα, τη σχέση ανάμεσα στην τάση των παιδιών προς την εγκληματική συμπεριφορά με τον αν η οικογένεια τρώει… όλη μαζί το μεσημεριανό της φαγητό! Προσοχή, όχι με το αν η οικογένεια έχει προβλήματα ή είναι διαλυμένη, αλλά με το αν τρώει όλη μαζί. Επίσης, πρόσφατα είδαν το φως της δημοσιότητας έρευνες, βάσει των οποίων η παρουσία των γυναικών στο σπίτι είναι αναντικατάστατης σημασίας για την ανάπτυξη των παιδιών. Καθόλου τυχαίο το ότι ένα τόσο αντιδραστικό πόρισμα βγήκε την περίοδο της κρίσης, σε μία προσπάθεια απόσυρσης των γυναικών από την αγορά εργασίας, με στόχο την τεχνητή μείωση της ανεργίας.
Στο σημείο αυτό, μπαίνουν στο τραπέζι δύο προφανή ερωτήματα. Πρώτον, ποιο μέλος της πανεπιστημιακής κοινότητας της Ελλάδας θα σκεφτόταν ποτέ να δημοσιεύσει μία τέτοια έρευνα, χωρίς να χαρακτηριστεί – δικαιολογημένα – είτε ως αστοιχείωτος είτε ως ρατσιστής; Και δεύτερον, από κάθε έγκλημα υπάρχει και κάποιος που ωφελείται. Από το συγκεκριμένο επιστημονικό έγκλημα, της παρουσίασης των αριστερών ως ανθρώπων που απλώς τους τραβάνε τα γονίδια τους «από τα μαλλιά», ως «θυμάτων» των βιολογικών τους ορμών, ποιος ωφελείται; Εύκολες και αιχμηρές οι απαντήσεις…
Δύο ειδών συμπεράσματα θα μπορούσαν να εξαχθούν από τη θεματολογία και τα συμπεράσματα αυτής της έρευνας. Το πρώτο αφορά στον τρόπο που οι κυρίαρχοι σε περίοδο κρίσης αντιμετωπίζουν τη ριζοσπαστική πολιτική τοποθέτηση. Το δεύτερο, φυσικά, αφορά στο ειρωνικό χαμόγελο που προκαλεί η θεματολογία μιας σειράς ερευνών, όπως αυτή…και πολύ χειρότερες που διεξάγονται από κατά τα άλλα «κορυφαία» πανεπιστήμια του εξωτερικού και αφορούν κρίσιμα κοινωνικά ζητήματα…όπως το μεσημεριανό φαγητό και η εγκληματικότητα των νέων, πόσοι άγγελοι χωρούν στη μύτη της βελόνας κλπ.
Αν πάρουμε την έρευνα αυτή στα σοβαρά, αν και δεν βλέπουμε το λόγο, θα πρέπει να αναρωτηθούμε για το παράδοξο βιολογικό φαινόμενο ακραίου πολλαπλασιασμού των φερόντων το γονίδιο DRD4 σε περιόδους όπως ο Οκτώβρης του 1917, η Ισπανία της δεκαετία του 30, η Ελλάδα της κατοχικής περιόδου. Αντίστοιχα, τη δεκαετία του 90 το γονίδιο φάνηκε να εξασθενεί, φαινόμενο το οποίο ακόμα απασχολεί τους απανταχού βιολόγους. Ίσως θα έπρεπε να χρηματοδοτηθεί κάποια έρευνα για το ζήτημα… Ίσως όμως αυτές οι διαπιστώσεις να μην είναι τόσο παράδοξες όσο φαίνονται. Ο βιολογισμός σε περιόδους κρίσης και υποχώρησης των κοινωνικών κεκτημένων πάντα γνώριζε ημέρες δόξας. Οι βασικοί λόγοι μπορούν να θεωρηθούν δύο. Πρώτον, ό,τι ανάγεται στην περιβόητη ανθρώπινη φύση, την οποία παρεμπιπτόντως ουδείς έχει δει, δεν αλλάζει. Άρα αν θες να διαιωνίσεις κάποιο σύστημα εξουσίας (είτε αυτό λέγεται καπιταλισμός, είτε πατριαρχία, είτε αποικιοκρατία) το ανάγεις στην αδιαμφισβήτητη φύση του ανθρώπου (συνήθως των υποτελών). Η επιδίωξη του κέρδους είναι στη φύση του ανθρώπου, οι γυναίκες είναι από κατασκευής τους κάπως ανίκανες και οι μαύροι βρίσκονται σε ζωώδες επίπεδο. Κάπως έτσι, μπορείς να κοιμάσαι ήσυχος. Δεύτερον και πιο ανησυχητικό, αν η «απόκλιση» μιας κοινωνικής ομάδας ανάγεται σε γενετικούς λόγους, δεν έχουμε παρά να φροντίσουμε για τη βιολογική εξόντωσή της και η ευρυθμία θα επανέλθει στον κόσμο.
Δε νομίζουμε ότι χρειάζεται κάποια έρευνα χρόνων για να εξηγηθεί στους κυρίους του Harvard ότι η αριστερή κοσμοαντίληψη μάλλον διαφέρει αρκετά από την ακαταμάχητη επιθυμία να κάνεις bungee jumping, σαφάρι στην Αφρική και γενικότερα να ζεις «καινούριες εμπειρίες», χώρια που κι αυτά είναι προφανώς κοινωνικά καθορισμένα. Μάλλον προκύπτει από υπαρκτές κοινωνικές συνθήκες και ανάγκες. Πιο συγκεκριμένα, ο αριστερός κοινωνικός ριζοσπαστισμός προκύπτει ως απάντηση σε ένα οικονομικό και πολιτικό σύστημα, που έχοντας ως γνώμονα της κοινωνικής οργάνωσης της παραγωγής το κέρδος, καταπατά τις ανάγκες τεράστιου ποσοστού της κοινωνίας. Επίσης, τροφοδοτείται από την καταστολή, τον περιορισμό και τη χειραγώγηση της δημιουργικότητας και των ικανοτήτων των υποτελών.
Την ίδια στιγμή η ριζοσπαστική τοποθέτηση και δράση είναι αυτή που μετασχηματίζει τις συνειδήσεις και ανοίγει το δρόμο για παραπέρα διεκδικήσεις που φτάνουν ως τον πυρήνα των σχέσεων εκμετάλλευσης. Μπορεί οι κυρίαρχοι να βλέπουν όλη αυτή τη διαδικασία σαν μια ενοχλητική ή και επικίνδυνη «βιολογική» παρέκκλιση, αλλά αυτό συμβαίνει απλά γιατί αμφισβητεί όλα όσα πρέπει να θεωρούμε δεδομένα. Όπως ως δεδομένα θεωρούμε τόσο την επιστημονική σοβαρότητα όσο και τον στοιχειώδη πολιτικό φιλελευθερισμό των μεγάλων πανεπιστημίων, της Ευρώπης και της Αμερικής. Έχουμε δει άλλωστε και στο παρελθόν ανόητες έρευνες «έγκριτων» αμερικανικών πανεπιστημίων που εξετάζουν, για παράδειγμα, τη σχέση ανάμεσα στην τάση των παιδιών προς την εγκληματική συμπεριφορά με τον αν η οικογένεια τρώει… όλη μαζί το μεσημεριανό της φαγητό! Προσοχή, όχι με το αν η οικογένεια έχει προβλήματα ή είναι διαλυμένη, αλλά με το αν τρώει όλη μαζί. Επίσης, πρόσφατα είδαν το φως της δημοσιότητας έρευνες, βάσει των οποίων η παρουσία των γυναικών στο σπίτι είναι αναντικατάστατης σημασίας για την ανάπτυξη των παιδιών. Καθόλου τυχαίο το ότι ένα τόσο αντιδραστικό πόρισμα βγήκε την περίοδο της κρίσης, σε μία προσπάθεια απόσυρσης των γυναικών από την αγορά εργασίας, με στόχο την τεχνητή μείωση της ανεργίας.
Στο σημείο αυτό, μπαίνουν στο τραπέζι δύο προφανή ερωτήματα. Πρώτον, ποιο μέλος της πανεπιστημιακής κοινότητας της Ελλάδας θα σκεφτόταν ποτέ να δημοσιεύσει μία τέτοια έρευνα, χωρίς να χαρακτηριστεί – δικαιολογημένα – είτε ως αστοιχείωτος είτε ως ρατσιστής; Και δεύτερον, από κάθε έγκλημα υπάρχει και κάποιος που ωφελείται. Από το συγκεκριμένο επιστημονικό έγκλημα, της παρουσίασης των αριστερών ως ανθρώπων που απλώς τους τραβάνε τα γονίδια τους «από τα μαλλιά», ως «θυμάτων» των βιολογικών τους ορμών, ποιος ωφελείται; Εύκολες και αιχμηρές οι απαντήσεις…
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου