ΑΔΙΣΤΑΚΤΟΙ Ή ΑΣΤΟΙΧΕΙΩΤΟΙ;

http://www.avgi.gr/NavigateActiongo.action?articleID=395801

22/04/2008


Έχει μεγάλο ενδιαφέρον να παρακολουθήσει κανείς τις διάφορες φάσεις από τις οποίες περνάει η δημοσιογραφική αντιμετώπιση της αυξανόμενης επιρροής του ΣΥΡΙΖΑ. Την αρχική αναγνωριστική περίοδο γρήγορα ακολούθησε μία προσπάθεια "οικειοποίησης διά της επιλεκτικής προβολής" του Αλέξη Τσίπρα. Τηλεοπτικές εκπομπές, αφιερώματα σε περιοδικά και εφημερίδες που αναδείκνυαν (ή έτσι διατείνονταν) τις πιο προσωπικές πτυχές του προέδρου του ΣΥΝ. Η προσπάθεια ήταν εμφανής. Αποσκοπούσε στο να οικειοποιηθούν τα ΜΜΕ τον Αλέξη Τσίπρα, να τον εντάξουν στο δικό τους σύστημα διαχείρισης, να τον απονευρώσουν πολιτικά και να τον επιστρέψουν στην κοινωνία ως τηλεοπτικό προϊόν μαζικής (πλην, πρόσκαιρης) κατανάλωσης. Οι πολιτικές πρωτοβουλίες του Αλέξη Τσίπρα, στο πλαίσιο των κινηματικών διεργασιών που λάμβαναν χώρα και έδιναν την ευκαιρία για αντίστοιχες κινήσεις, δεν άφησαν πολλά περιθώρια σε μία τέτοια χρήση του.

Την ίδια στιγμή, υπήρχε μία αναλυτική μονομέρεια σε ό,τι αφορά τη διεύρυνση της κοινωνικής επιρροής του ΣΥΡΙΖΑ. "Λόγω Τσίπρα γίνονται όλα" έλεγαν. Είναι μία έξυπνη τακτική. Αντί να έρχεσαι αντιμέτωπος με το πολυσύνθετο της πραγματικότητας και να καλείσαι να απαντήσεις σε αυτό, συμπυκνώνεις εικονικά τα πάντα σε έναν άνθρωπο και αντιμετωπίζεις αυτόν. Είναι κάτι σαν την πρακτική του αποδιοπομπαίου τράγου, που όλη η κοινότητα συγκεντρωνόταν και αφού κατονόμαζε τον τράγο ως υπεύθυνο για όλα τα εγκλήματα που τα ίδια τα μέλη της έκαναν, τον έριχναν στον γκρεμό για να εξαγνιστούν, απαρνούμενοι έτσι την ευθύνη τους. Έτσι και εδώ, ο αστικός συνασπισμός εξουσίας φορτώνει την ευθύνη (με την καλή, όμως, έννοια) για την υποχώρηση της ηγεμονίας του σε έναν μόνο άνθρωπο, αρνούμενος να αναγνωρίσει τις δικές του ευθύνες για την κοινωνική πραγματικότητα και την πυροδότηση των διεργασιών που οδήγησαν εδώ. Και πάλι όμως, ο καταλογισμός όλων των ευθυνών σε έναν άνθρωπο γίνεται με σκοπό να τον ξεφορτωθούν και η ισορροπία της "κοινότητας" (εδώ, "κοινωνίας") να επανέλθει. Παράλληλα, άλλη μία πτυχή της προσπάθειας να παρουσιαστεί η άνοδος του ΣΥΡΙΖΑ ως αμιγώς συγκυριακό φαινόμενο ήταν η απόδοση της μόνο στην - επίσης "συγκυριακή", αφού κάποιοι θεωρούν πως έχουν τους ανθρώπους στο τσεπάκι - απογοήτευση των ψηφοφόρων του ΠΑΣΟΚ.

Και αφού απέτυχαν οι λαϊκιστικές σειρήνες των μεγάλων εκδοτικών συμφερόντων, εγκαινιάστηκε νέα τακτική. Τα βαριά δημοσιογραφικά χαρτιά τους ανέλαβαν να επισημάνουν πως η μόνη λύση για να μην είναι υπεύθυνος Ο ΣΥΡΙΖΑ για τη συνέχιση της διακυβέρνησης της Ν.Δ. είναι να "σοσιαλδημοκρατικοποιηθεί" (να "σοβαρευτεί" λέγανε κάποιοι άλλοι, εννοώντας να ενσωματωθεί) και να συνεργαστεί με το ΠΑΣΟΚ. Ή αλλιώς, ή χάνετε τις ψήφους σας προς το ΠΑΣΟΚ και το κάνετε αυτοδύναμη κυβέρνηση ή του χαρίζετε τις ψήφους σας και κάνετε κυβέρνηση συνεργασίας. Όμως όλο αυτό το σκεπτικό έχει μία προϋπόθεση, πως κάθε λύση υπέρ των εκμεταλλευόμενων κοινωνικών ομάδων έχει ως κομμάτι της το ΠΑΣΟΚ. Αυτό από πού προκύπτει;

Όλες αυτές οι στάσεις και οι αναλύσεις, περισσότερο ή λιγότερο προπαγανδιστικές, έχουν ένα κοινό χαρακτηριστικό. Μοιάζουν να μην έχουν καταλάβει τίποτα από τις κοινωνικές εξελίξεις των τελευταίων χρόνων. Μοιάζουν να μην καταλαβαίνουν πως η διεύρυνση της επιρροής του ΣΥΡΙΖΑ χτίστηκε πάνω στις κινητοποιήσεις για το άρθρο 16 και τα κινήματα πόλης. Το φρέσκο πρόσωπο του Τσίπρα δεν αρκεί για να εξηγηθεί αυτή η εξέλιξη. Αλλιώς, το ΠΑΣΟΚ θα εξέλεγε έναν νέο αρχηγό και θα έβγαινε ξανά στην κυβέρνηση. Ούτε ο "θυμός" (βλέπε διάψευση πολιτικών προσδοκιών) των ψηφοφόρων του ΠΑΣΟΚ αρκεί. Γιατί ήρθαν στον ΣΥΡΙΖΑ και όχι στο ΚΚΕ ή αλλού; Οι κινηματικές διαδικασίες προσφέρουν την εξήγηση. Ο ΣΥΡΙΖΑ έδειξε στον κόσμο ένα εναλλακτικό μοντέλο άσκησης πολιτικής, άμεσο, σχεδόν αδιαμεσολάβητο. Έδειξε πως οι συλλογικοί αγώνες έχουν νόημα και πετυχαίνουν τη βελτίωση των όρων ζωής μας. Έδειξε πως εξουσία μπορείς να ασκήσεις ακόμη κι αν δεν είσαι στην κυβέρνηση. Όλα αυτά οι μεγαλοδημοσιογράφοι δεν φαίνονται να τα υπολογίζουν. Το ερώτημα όμως υπάρχει: Αποκρύπτουν επίτηδες αυτήν την επικίνδυνη πτυχή της πραγματικότητας; Η μήπως, έχουν περιορίσει δραματικά τον ορίζοντα και τα εργαλεία της πολιτικής τους σκέψης, εθισμένοι πλέον σε αυτήν την επιφανειακή, αταξική πρόσληψη της πολιτικής την οποία χρόνια τώρα αναμασούν και φτύνουν προς την ενημερωτική τους πελατεία; Σε αυτό μένει να απαντήσει ίσως όχι ο ιστορικός αλλά ο... ψυχολόγος του μέλλοντος!