Προς αποκατάσταση...

http://www.avgi.gr/NavigateActiongo.action?articleID=259276

01/10/2005


Στο άρθρο του στην "Αυγή" της Τρίτης 13 Σεπτεμβρίου ο Κώστας Σταμάτης διαπραγματεύεται το ζήτημα της πρόσφατης διάλυσης της Νεολαίας ΠΑΣΟΚ. Κατά τη διαπραγμάτευση αυτή, "αναδεικνύει" κάποιες διαστάσεις της υπόθεσης που μοιάζουν να συνιστούν περισσότερο "νοητικές κατασκευές" παρά στοιχεία της πραγματικότητας.
Ξεκινάει επισημαίνοντας τη στροφή των κομμάτων της ευρωπαϊκής σοσιαλδημοκρατίας προς ένα πολιτικό μοντέλο "αποϊδεολογικοποιημένο" και νεοφιλελεύθερου χαρακτήρα. Η στροφή αυτή πραγματοποιείται στο πλαίσιο μιας ευρύτερης διαδικασίας απαξίωσης της πολιτικής δημοκρατίας. Θύμα αυτής της διαδικασίας έπεσε, κατά τον Κ. Σταμάτη, η Νεολαία ΠΑΣΟΚ, που πλήρωσε με τη διάλυσή της την απροθυμία της να συναινέσει στην υποστηριζόμενη από τον Γιώργο Παπανδρέου ιδιωτικοποίηση της ανώτατης εκπαίδευσης! Κάπου εδώ η ανάλυση αστοχεί. Και εξηγούμαι:

Στην πραγματικότητα η Νεολαία ΠΑΣΟΚ ουδέποτε αποτέλεσε (έστω και μικρό) πυρήνα αντίστασης σε αυτήν την πολιτική επιλογή του προέδρου του ΠΑΣΟΚ. Βεβαίως, η ΠΑΣΠ μιλούσε ανέκαθεν εναντίον της ίδρυσης ιδιωτικών πανεπιστημίων, προκειμένου ?μεταξύ άλλων- να κατορθώσει να διαφοροποιείται από τη ΔΑΠ. Όμως, όταν ο Γ. Παπανδρέου μίλησε για ιδιωτική τριτοβάθμια εκπαίδευση, η στάση των μελών της Νεολαίας ΠΑΣΟΚ ήταν "ερμαφρόδιτη". Αρχικά αναγνώρισαν πως ο Παπανδρέου υποστήριζε την ίδρυση ιδιωτικών πανεπιστημίων, λέγοντας μάλιστα πως "Εμείς θα τον πείσουμε να αλλάξει γνώμη!". Στη συνέχεια, όμως, με μία θαυμάσιας εκτέλεσης πολιτική κωλοτούμπα, άρχισαν να υποστηρίζουν πως ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ δεν μιλάει για ιδιωτικά, αλλά για "μη κρατικά" πανεπιστήμια και άρα κακώς τον κατηγορούμε. Η ανυπαρξία έκτοτε οποιασδήποτε εκ μέρους τους αντίδρασης στις νεοφιλελεύθερες κορώνες του Γ. Παπανδρέου (που στο μεταξύ ξεκαθάρισε πλήρως τις θέσεις του για την τριτοβάθμια εκπαίδευση μιλώντας ακόμη και για ανάγκη "αποκρατικοποίησής" της) τονίζει ακριβώς το ότι η Νεολαία ΠΑΣΟΚ δεν προκάλεσε τη διάλυσή της με την "ασυμβίβαστη" κριτική πολιτική της στάση. Η συγκεκριμένη οργάνωση νεολαίας έχει από χρόνια μετατραπεί σε ένα φυτώριο στελεχών, που η "αγωνιστική" τους δραστηριότητα εξαντλείται στην υπεράσπιση της ?οποιασδήποτε- γραμμής του ΠΑΣΟΚ και στους μεταξύ τους διαγκωνισμούς για την κατάληψη θέσεων εξουσίας εντός του κομματικού μηχανισμού. Και φυσικά αυτά δεν τους αφήνουν καιρό να ασχοληθούν με την υπεράσπιση του δημόσιου χαρακτήρα της εκπαίδευσης. Η εμπειρία μας στα ΑΕΙ και ΤΕΙ μας έχει δείξει πως η Νεολαία ΠΑΣΟΚ έχει διαμορφώσει μία στάση αδιαφορίας (έως και υποστήριξης) απέναντι στις επιχειρούμενες απορρυθμιστικές αλλαγές στην τριτοβάθμια εκπαίδευση.
Ο Κ. Σταμάτης δυστυχώς ελέγχεται για ανεπαρκή πληροφόρηση επί του θέματος. Αν δεν ίσχυε αυτό, πιθανότατα θα γνώριζε πως τη διάλυση (που επί της ουσίας δεν είναι διάλυση αλλά ριζική ανασυγκρότηση - επανίδρυση) της νεολαίας ΠΑΣΟΚ την επιθυμούσαν τα μισά μέλη της. Και την επιθυμούσαν ?τη διεκδίκησαν άλλωστε στο πρόσφατο συνέδριο της οργάνωσης- προκειμένου να αναδιαταχθεί το εσωτερικό σκηνικό εξουσίας. Συγκεκριμένα, η πλευρά που δεν επιθυμούσε τη διάλυση της οργάνωσης (οι πρώην "τσοχατζοπουλικοί"), λόγω του ότι είχε για χρόνια τα ηνία της, είχε κατορθώσει με τρόπους θεμιτούς και αθέμιτους (όπως π.χ. η εγγραφή "φαντασμάτων" στις λίστες της Νεολαίας) να διαιωνίσει την κυριαρχία της. Για τον λόγο αυτόν, η άλλη πλευρά (κατά κύριο λόγο οι λεγόμενοι "σημιτικοί") επιθυμούσε τη διάλυση και επανίδρυση της Νεολαίας, ως τον μοναδικό τρόπο αλλαγής των εσωτερικών συσχετισμών δύναμης. Η κόντρα μεταξύ των δύο πλευρών είχε οδηγήσει σε φαινόμενα καρεκλοπόλεμου (σε συνέδριο της Νεολαίας ΠΑΣΟΚ επί Σημίτη) και ξυλοδαρμών (πριν από μία εβδομάδα στο Πάντειο Πανεπιστήμιο) με επίδικο τον έλεγχο της οργάνωσης. Αυτές τις εκδηλώσεις παρακμής θέλει ο Γ. Παπανδρέου να σταματήσει επανιδρύοντας τη Νεολαία ΠΑΣΟΚ (στο πλαίσιο άλλωστε της ευρύτερης οργανωτικής αναδιάρθρωσης του κόμματός του), όχι βεβαίως με απώτερο σκοπό να συγκροτήσει μία αυτόνομη σοσιαλιστική οργάνωση νεολαίας αλλά για να δημιουργήσει μία νέα ισορροπία δυνάμεων, λιγότερο συγκρουσιακή.
Όμως ακόμη και η επαρκής πληροφόρηση ενδεχομένως να μην είναι απαραίτητη για να μην ερμηνεύσει κανείς στρεβλά τη συγκεκριμένη κατάσταση. Μία σειρά απλών λογικών συλλογισμών αποδεικνύεται επαρκής. Καταρχάς, είναι προφανές πως δεν αποτελεί και την πλέον συνηθισμένη πρακτική να διαλύει ο αρχηγός ενός κόμματος τη Νεολαία (και μάλιστα τόσο μαζική) του κόμματός του λόγω μίας και μόνο διαφωνίας (ακόμα και αν υποθέταμε πως αυτή η διαφωνία υφίσταται). Επιπλέον, αν η διάλυση της Νεολαίας ΠΑΣΟΚ συνέβαινε στη βάση μιας πολιτικής διαφωνίας, τότε η απόφαση του αρχηγού του ΠΑΣΟΚ θα είχε προκαλέσει έντονες αντιδράσεις μεταξύ των μελών της. Όμως τέτοια "συμπτώματα" δεν παρουσιάστηκαν. Απεναντίας, όλοι δέχτηκαν την εξέλιξη με συγκατάβαση.
Επιχειρώντας μία σχεδόν διαισθητική υπόθεση, θεωρώ πως ο Κ. Σταμάτης γράφοντας το άρθρο του επεδίωκε κυρίως να στηλιτεύσει το γεγονός πως ο αρχηγός ενός κόμματος έχει τη δυνατότητα να καταργεί μία οργάνωση νεολαίας ?που υποτίθεται πως απολαμβάνει μία σχετική αυτονομία- σαν αυτή να είναι απλώς μια θυγατρική της επιχείρησης (βλ. κόμμα) που αυτός διοικεί. Ομολογώ πως αυτή η παρατήρηση είναι καίρια και θίγει ένα ζήτημα που πραγματικά υφίσταται. Όμως το να παρουσιάζουμε τη Νεολαία ΠΑΣΟΚ ως αμύντορα του δημόσιου πανεπιστημίου, προκειμένου να επισημάνουμε την αυθαιρεσία του προέδρου του ΠΑΣΟΚ, συνιστά προφανή αναλυτική αδυναμία αλλά και αυτοπαγίδευση. Άλλωστε (και αυτό σίγουρα κάπου θα το έχετε ξαναδιαβάσει), αν δεν ερμηνεύσουμε σωστά τον κόσμο, δεν θα μπορέσουμε ποτέ να τον αλλάξουμε...